20-րդ դարի առաջին չորս տասնամյակների ընթացքում «Աբել» ստուդիան պարտադիր հանգրվան էր Փարիզում ապրող կամ այցելող բազմաթիվ հայ մտավորականների համար: 1908-ին Շառլ Ադամյանի վրձնած` Հայաստանի ազգային պատկերասրահի հավաքածույում գտնվող Մինասյանի դիմանկարը, պատկերում է լուսանկարչատան գեղեցիկ և վայելուչ սեփականատիրոջը, ով արագորեն առաջ է գնացել Փարիզի կոմերցիոն լուսանկարչության խիստ մրցակցային դաշտում: Դատելով իր լուսանկարներից, Մինասյանի «Աբել» ստուդիան, ամենայն հավանականությամբ, հայ է լինելու Փարիզի հայտնի լուսանկարչական հաստատությունների առաջիններից մեկը:

Ոչ մի տեղ հայտնի չէ Մինասյանի կենսագրության մասին, քանի որ ինքը հակված է մնալ ուշադրության կենտրոնում: Գեղարվեստական ​​ուսուցումը եւ կարճ ժամանակում աշխատել է որպես նկարիչ եւ գրաֆիկական նկարիչ: Ֆրանս-հայկական արվեստագետների եւ մշակութային աշխատողների իր ակնարկում, անվանի քննադատ Ֆրեդերիկ Մակլենը խոսում է Աբել Մինասյանի հետ, ինչպես նաեւ լուսավորողներ `Էդգար Չահինին, Չարլզ Ադամյանին եւ Արսեն Չաբանյանին: [1] Ցավոք, նրա գրաֆիկական աշխատանքներից միայն մի քանիսը մեզ հայտնի են եւ միայն վերարտադրությամբ:

Մինասյանը կոկորդի անբաժանելի մասն էր, որը խմբավորվել էր խմբագիր եւ հրատարակիչ Արշակ Շոպանյանի շուրջ: Իր երկարատեւ կարիերայի ընթացքում լուսանկարիչը Չոպանյանին տվեց տասնյակ հայ արվեստագետների, գրողների, դերասանների եւ երաժիշտների դիմանկարների հսկայական պատկերասրահ: Այս աշխատանքը կարծես թե ծրագրային է, քանի որ հավանաբար վկայում են Մինասյանի հայերի ցուցադրած դիմանկարների քանակն ու որակը: Նրանցից շատերը վերարտադրվել են Չոպանյանի պարբերական «Անահիտ» եւ ֆրանսիական մամուլում `օգնելով ստեղծել ակտիվ, հաջող եւ առաջադեմ սփյուռքահայ համայնքի կերպար: Այս պատկերների մեջ լավագույն հայտնիներից են 1918 թվականին առաջին հայկական հանրապետությունը ստեղծելու գործում լեգենդար հայ զինվորական հրամանատար Անդրանիկը (Անդրանիկ Օզանյան): Աբելը լուսանկարել է Անդրանիկին, երբ հրամանատարը Եվրոպայում ռոումինգ էր, իմանալով, Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածներ: Դիմանկարները արագորեն վերարտադրվեցին որպես բացիկների եւ ստացան պատկերային կարգավիճակ:

Բացի ֆրանսիական-հայկական մշակութային ցանցերի իր նվիրվածությունից, Մինասյանը բարձր գնահատված հասարակության լուսանկարիչ էր: Ստուդիան արտադրում է նորաձեւ փարիզյան կանանց եւ տղամարդկանց անհամար դիմանկարներ, որոնք պատկերված են հմայիչ պարամետրերով, սակայն շատ բուռն լուսավորությամբ: Այս առնչությամբ Մինասյանի ստիլիստական ​​նախասիրությունները մոտ են եղել ֆրանսահայ լուսանկարիչների լուսանկարիչների, Արամ Ալբանի եւ Հակոբ Սեմերջյանի նման: Մինասյանի կողմից կիրառվող հակապատկերիկ լուսավորության եւ փափկեցնող ֆիլտրերի համադրությունը միանգամից ստեղծեց երազած, բայց քանդակված տպավորություններ: Այս հատկությունը աշխատել է նույնիսկ փոքր 10x8 սմ լուսանկարային բացիկների վրա, որոնք 1920-ական թվականներին դարձել են ամենատարածված լուսանկարչական ձեւաչափը: Գեղեցիկորեն պատրաստված եւ եռանդուն, այդ պատկերները գրավում են «անհատականության» բուռն ոգին, որը բնութագրվում է 20-րդ դարի առաջին տասնամյակների ընթացքում:

[1] Տես Frédéric Macler. La France et l’Arménie à travers l’art et l’histoire : esquisse. H. Turabian, Paris, 1917, pp51-52: Մակլերը խոսում է Մինասյանի մասին զուտ որպես գրաֆիկական նկարչի: Չկա հիշատակում, որ նա նաև լուսանկարիչ է եղել:

Վիգեն Գալստյան, 2016