Բորիս Սովեր
1920 - 1930 թվականներ
Բորիս Սովերի էթնիկ պատկանելիությունը և նրա` Հայաստանում աշխատելու հանգամանքները մեզ հայտնի չեն։(1) Շուրջ հարյուր լուսանկարներից կազմված ժողովածուն որը պահվում է Հայաստանի Պատմության Թանգարանում առայժմ միակ փաստագրական ու տեսողական նյութն է որն այսօր վկայում է այս լուսանկարչի գործնեության մասին։
1934 թվականին Լոռիյում կատարված շրջագայության ընթացքում, Սովերը ժողովել է այդ տարածաշրջանի պատմական հուշարձանները, բնության տեսարանները, գյուղական բնակավայրերը ու դրանց բնակիչներին վավերագրող լուսանկարներ։ Փոքր (8x11սմ) չափսերի այդ մոնոխրոմ պատկերները արված են սիրողական տեսախցիկով և տպագրվել են գրեթե մեխանիկորեն, առանց գեղարվեստական մշակմամբ։ Հենց այդ շիտակության շնորհիվ, Սովերի փոքրածավալ լուսանկարչական դրվագները փոխանցում են իրականության զարմանալիորեն կենդանի զգացողությունը։ Լուսանկարչը ասես թե մնացել է աննկատ տեղացիների կողմից, որոնք բանում են իրենց առօրյա գործերով, մեծ ուշադրություն չդարձնելով Սովերի ներկայության վրա։ Լոռիի գյուղերում մշակույթը շատ չէր հեռացել ուշ միջնադարյան ձևաչափերից և Սովերի դիտորդական հայացքը արձանագրում է այդ իրողությունը բավականին համոզիչ կերպով։ Նրա հավաքած նյութը ազգագրական է իր բովանդակությամբ, սակայն ունի տեղագրական ու ռեպորտաժային միտում։ Ինչպես հուշում է լուսանկարներից մեկում պատկերված տրակտորը, Սովերի շարքը արխիվացնում է արդիականացման եզրին գտնվող համայնքի արդեն իսկ պատմական կերպարը։ Հատկանշական է որ լուսանկարները արված են Ստալինյան դեկրետներից քիչ անց, երբ դեռ հնգամյակների պլանը կատարելապես չէր փոխել գյուղական կյանքի ու կենցաղի ավանդական օրակարգը։
1) Ենթադրում ենք որ Սովերը եղել է ազգությամբ ռուս կամ ուկրանիացի։
Ազգություն
ռուս
Տարածաշրջան
ԽՍՀՄ, Հայաստան, Հայկ. ԽՍՀ
Քաղաք
Լոռու մարզ
Մասնագիտացում
վավերագրական
Մեդիա
անալոգ լուսանկարչություն
Հավաքածուներ
Հայաստանի Պատմության Թանգարան, Երևան